Ας αρχίσει λοιπόν, για άλλη μια φορά, η Ιστορία…

   Τον  Μάρτιο του 2016 συνελήφθη στην Ξάνθη ένας 26χρονος για «απόπειρα» βιασμού. Ο ίδιος άνδρας λίγες μέρες πριν, όπως αποδείχθηκε, «αποπειράθηκε» να βιάσει και μία ακόμα νεαρή κοπέλα. Τα δύο αυτά περιστατικά αποτελούν ένα μικρό κομμάτι μόνο, μιας ατέρμονης αλυσίδας τέτοιων γεγονότων βίας που στρέφεται κατά γυναικών, γκέι, λεσβιών και τρανς ατόμων και  συνεχίζει να όζει και να χαίνει στην πόλη της Ξάνθης- και όχι μόνο-. Ανάλογα περιστατικά βιασμών είχαμε και στην πόλη της Κομοτηνής, της Καβάλας, της Δράμας. Ένας κατάλογος βίας που δεν  έχει τέλος, μιας και όλο και νέες καταγγελίες έρχονται να προστεθούν στις παλιές, με τέτοια συχνότητα, που δεν προλαβαίνουν καν οι τελευταίες να γίνουν παλιές.

Η διαπίστωση αυτή, έχει μία διπλή ανάγνωση. Από την μια  υπενθυμίζει, με τρόπο τραγικό, ένα δομικό φαινόμενο, μια παγιωμένη ιστορικά αυτόνομη συνθήκη, αυτή δηλαδή της πατριαρχίας και των τρόπων εκδίπλωσης της, κυρίως μέσω της σεξουαλικοποιημένης βίας και του συνακόλουθου ρυθμιστικού και κανονιστικού της ρόλου. Από την άλλη, καταδεικνύει ίσως, το σπάσιμο του αχανούς της σιωπής, που ως τώρα αυτή η ίδια επέβαλε.

Εντούτοις οι τελευταίες δύο «απόπειρες» βιασμού, ή ακόμα καλύτερα οι τελευταίοι δύο βιασμοί που καταγγέλθηκαν, υπενθύμισαν για πολλοστή δυστυχώς φορά, μια πολύ παλιά, επίπονη και επίμονη αλήθεια. Ότι το ίδιο το γεγονός του βιασμού, τις περισσότερες φορές, υποτιμάται και  συχνά παραμερίζεται. Το τραυματικό βίωμα, γίνεται θυσία σε ένα δίπολο είτε ιδεολογικοποιημένων φαντασιοκοπιών δήθεν επαναστατικών χώρων, είτε ενός επιλεκτικού πλιατσικολογήματος μιας αδηφάγας κοινωνίας. Μια πραγματικότητα που με όρους μυθολογίας και συμβολισμού, δεν μπορεί παρά να αποδοθεί μόνο με την τραγική αφήγηση της ιστορίας του Σίνη του πιτυοκάμπτη, του μυθολογικού ληστή, ο οποίος με την τεράστια δύναμή του, λύγιζε τις κορυφές δύο κοντινών πεύκων και έδενε σ’ αυτές τα πόδια του θύματός του. Μετά άφηνε τις κορυφές και το θύμα σχιζόταν στα δύο. Κάτι ανάλογο διαφαίνεται και στην εμμονική σχεδόν προσκόλληση της κοινωνίας σε πλευρές του βιασμού, οι οποίες δεν έχουν να κάνουν με τα ίδια τα γεγονότα.  Η προσκόλληση αυτή αφορά σε διαστάσεις, που τρέφονται και τρέφουν το στοιχείο του μύθου, είναι περισσότερο «πιπεράτες» ή επιδέχονται πιο γκροτέσκες ανατμίσεις, κανιβαλίζοντας ουσιαστικά μια τόσο πυκνή σε ουσία και ένταση, αποκρυσταλλωμένη μορφή βίας. Αντιδράσεις που αποκωδικοποιούν το σώμα μιας καλά εκπαιδευμένης και ασκημένης κοινωνίας σε σχέση με την πατριαρχική της γέννα, σε τέτοιο εύρος και βάθος, που μας δίνει το δικαίωμα να αναγνωρίσουμε αντανακλαστικές συμπεριφορές, τόσο αυτοματοποιημένες, που αν θέλουμε να τις ερμηνεύσουμε, νομοτελειακά σχεδόν, μας οδηγούν σε ένα με όρους νευροφυσιολογίας, παρασυμπαθητικό σύμπαν.

Μία εβδομάδα λοιπόν μετά την σύλληψη του βιαστή και έχοντας την πληροφορία η κοινωνία ότι ο αυτός ήταν Πομάκος, σε κάποια σημεία της Ξάνθης και μάλιστα κεντρικά, εμφανίστηκε το παρακάτω σύνθημα «Πομάκο βιαστή, γκρίζε λύκε, θα σε κάνουμε ροζ».

Είναι διαυγέστατο, ότι αυτό που κινητοποίησε τους εμπνευστές του, δεν ήταν τίποτα άλλο από την εθνοτική ταυτότητα του θύτη. Διότι βιασμούς στην Ξάνθη είδαμε πολλούς. Σύνθημα όμως σε τοίχο, για τους βιασμούς, κανένα, και κυρίως, σύνθημα, που να στοχεύει στην εθνοτική καταγωγή του βιαστή, πρωτίστως και μετά στο ίδιο το γεγονός του βιασμού. Γίνεται λοιπόν άμεσα ορατή και αντιληπτή αυτή η πανάρχαια τελετουργία υποτίμησης του γεγονότος του βιασμού και η συνακόλουθη αξιολογική απομείωση του, σε πρώτο χρόνο και κατακρήμνιση, σε ένα δεύτερο.

Το γεγονός του βιασμού παύει να αφορά την κοινωνία ή την αφορά και την απασχολεί στον βαθμό που κινητοποιεί ή οσμώνει άλλες ανάγκες της, άγχη ή στοχεύσεις. Μια γονιμοποιητική σύζευξη κοινωνικών προθέσεων (πατριαρχικών κυρίως, αλλά και εθνικιστικών, φαντασιώσεων μεγαλείου κ.α) και παγιωμένων και βαθιά εμπεδωμένων προκαταλήψεων, που λειτουργούν παράλληλα ως κολυμβήθρα του Σιλωάμ. Ο βιασμός και όλα τα συγκείμενα του και οι νοηματοδοτήσεις του, αποκτούν ουσία και περιεχόμενο, μόνο στην περίπτωση που λειτουργούν συγκολλητικά ανάμεσα στην Σκύλα των κοινωνικών αυτών προθέσεων και την Χάρυβδη των προκαταλήψεων της κοινωνίας που τις γεννά και τέλος τις εντάσσει λειτουργικά εντός της. Ένας φαύλος κύκλος με πολύ συγκροτημένες επιδιώξεις! Αυτό το σχήμα το είδαμε να λειτουργεί πολλές φορές στο παρελθόν και σε ανάλογα περιστατικά. Για παράδειγμα, στην περίπτωση της Ζωής Δαλακλίδου, που τις πρώτες πρωινές ώρες μετά το γεγονός και πριν ακόμα συλληφθεί ο δράστης, στην πόλη σέρνονταν η φήμη ότι αυτός είναι «κάποιος μετανάστης». Διότι κάτι τόσο ακραίο και μιαρό, δεν θα μπορούσε να το πράξει ποτέ ένας Έλληνας. Αλλά και μετά την σύλληψη του και την κατάρρευση αυτής της, στην ουσία, προσδοκίας, αφού ο θύτης τελικά ήταν ένας από αυτούς, με την έννοια και του συντοπίτη και της εθνικής καταγωγής, όταν αποφάσισαν, προσπαθώντας να πάρουν τον νόμο στα χέρια τους να τον λυντσάρουν, αποδίδοντας έτσι Δίκαιο -όχι για την ίδια του την πράξη τόσο, όσο για το ότι με αυτή αμαύρωσε και σπίλωσε την κοινωνία τους, που αδυνατεί να γεννήσει τέτοια «τέρατα», όπως οι ίδιοι αποφαίνονταν για μέρες δεξιά και αριστερά-. Μια στάση βέβαια που εσκεμμένα παραβλέπει την κραταιά λογική της διαλεκτικής της πατριαρχίας και του λόγου της, που με την σειρά τους φθάνουν να συγκροτούν το στιβαρό σώμα του ίδιου του Λόγου της πατριαρχίας, και της συνεπακόλουθης φυσικής βίας, στην αμέσως επόμενη στροφή ή γωνιά.

Ένας άλλος συνειρμός που, αναδύεται από αυτό το σύνθημα, είναι αυτός του χωρίς όρους και προϋποθέσεις, ταύτισης του Πομάκου, εν γένει, με τους γκρίζους λύκους. Η επιλογή μόνο τυχαία δεν είναι. Οι γκρίζοι λύκοι οι οποίοι, συν της άλλης, αποτελούν πολύ ιδιαίτερα ζώα με εξαιρετικές ικανότητες στο ζωικό βασίλειο, στην γειτονική Τουρκία είναι μια οργάνωση ακραίων ριζοσπαστών εθνικιστών. Ο βιαστής λοιπόν, αφού είναι Πομάκος, άρα και μουσουλμάνος, συνεπαγωγικά θα εγκολπώνει όλα τα αρνητικά χαρακτηριστικά που του προσέδωσε το φαντασιακό του ελληνικού εθνικισμού. Θα είναι ένας ημιάγριος, μισέλληνας, αιμοχαρής ανατολίτης. Μια επιτομή του αρχετυπικού κακού για κάθε Έλληνα, εθνικιστή και μη. Και που την πιο χαρακτηριστική ταυτότητα όλων αυτών, την αποτελεί ο Τούρκος. Ο ιδεοτυπικός εχθρός.

Αυτό όμως το παιχνίδι με την χρήση του όρου «γκρίζος λύκος», κάνει επίσης από την άλλη, για μία ακόμη φορά, φανερή την αντίληψη που έχουν οι περισσότεροι άνθρωποι, ότι ο βιαστής είναι συνήθως μία προβληματική προσωπικότητα, με έντονα στοιχεία ψυχοπαθολογίας. Ένας ψυχισμός εκτός των ορίων της κανονικότητας. Γι΄ αυτό και η επιλογή του συγκεκριμένου χαρακτηρισμού δεν είναι καθόλου τυχαία. Διότι τα σημαινόμενα του συγκεκριμένου όρου, που στην περίπτωση μας είναι αυτός του «γκρίζου λύκου» είναι ο μισητός εχθρός, ο εθνικός κίνδυνος, με όλα τα συμπαρομαρτούντα. Συγχρόνως, πραγματώνεται σαν τέτοιος, δηλαδή σαν εχθρός, όχι για κάποιο γενικό και αόριστο ή άδηλο λόγο, παρά γιατί ακριβώς επιλέγει να σταθεί απέναντι σε μια ελληνικότητα. Ελληνικότητα, η οποία ιστορικά εκφράζει την Λογική, το μέτρο και την σωφροσύνη, σε σχέση με τον ίδιο, που σαν τέτοιος, αφού επιλέγει την εναντίωση σε όλα αυτά, δεν μπορεί παρά να εκφράζει το άλογο, την αφροσύνη, την μη κανονικότητα. Μια ασταθής λοιπόν και προβληματική προσωπικότητα, ακραία βίαιη συνήθως, που μόνο αυτή είναι σε θέση να τελέσει τέτοιου είδους πράξη, όπως αυτή ενός γκρίζου λύκου. Στο συγκεκριμένο επίσης σύνθημα αποτυπώνεται συγχρόνως, με πολύ γλαφυρό τρόπο, και μια σύμπλεξη εθνικιστικών και πατριαρχικών μύθων και ερμηνειών («ο βάρβαρος γκρίζος λύκος») για να δομηθεί το προφίλ του βιαστή.

Εδώ ακριβώς θεωρούμε πως είναι αναγκαίο να κάνουμε και μια μικρή παρατήρηση. Στο πατριαρχικό σύμπαν ο θύτης επί της ουσίας δεν φταίει ποτέ. Διότι το ενεργούμενο ή θα έχει προκληθεί, μιας και μετέχουμε σε μία συνθήκη κοινωνική όπου a priori ο άνδρας είναι φορέας ορμών, είναι ο κυνηγός και πρέπει να εκτονωθεί, οπότε η υπέρβαση κάποιων ορίων από την μεριά της γυναίκας, ή ενός lgbtqi προσώπου, – π.χ. τρόπος ντυσίματος, στάση του σώματος κ.λ.π,- μπορεί να πυροδοτήσει άλλα αντανακλαστικά, που όμως για τον παραπάνω ακριβώς λόγο είναι δικαιολογημένα ή αν η αντίδραση αυτή ξεπερνάει πάλι κάποια όρια, και πάρει χαρακτήρα ακραίο, το ενεργούμενο βαφτίζεται προσωπικότητα προβληματική, πληροί μια συνθήκη εξαίρεσης, που δεν αποτελεί κανόνα και κομμάτι ενός υγιούς κατά τα άλλα κοινωνικού ιστού. Επιλέγουμε να χρησιμοποιήσουμε  τον όρο «ενεργούμενο», ακριβώς για να περιγράψουμε μια κατάσταση «φυσική», όπου το δρών υποκείμενο μπορεί να είναι και συγχωρείται να είναι μόνο ο «άνδρας».

Το σύνθημα στους τοίχους της πόλης της Ξάνθης τελειώνει με την απειλή «θα σε κάνουμε ροζ». Η πατριαρχική κοσμολογία είναι ακραία μανιχαϊστική. Τα βασικά της δομικά υλικά είναι εύληπτα, εξαπλουστευμένα αντιθετικά δίπολα και διαζεύξεις, μήτρες αποκλεισμών. Λόγος ή Συναίσθημα, Πολιτισμός ή Φύση, Δημόσιο ή Ιδιωτικό, Πολιτικό ή Προσωπικό, Άνδρας ή Γυναίκα, Φυσικό και μη Φυσικό, γαλάζιο ή ροζ. Μια σημειολογία ιεραρχική και βαθύτατα κανονιστική. Που ναι μεν νουθετεί αλλά συγχρόνως είναι και τιμωρητική. Όπως ακριβώς συμβαίνει στην συγκεκριμένη περίπτωση, όπου ο βιαστής απειλείται με μια τιμωρία-ποινή, η οποία όμως ανακαλεί όλο το αρχαϊκό υλικό του Πατριαρχικού ορίζοντα, εμπεδώνοντας τον και θεσμίζοντάς τον εκ νέου. Και αυτό επιτυγχάνεται μέσα από την βίαιη μετατόπιση του, και έκπτωση του κατά βάση, από τον κόσμο της αρρενωπότητας σε αυτόν της βίαιης εκθήλυνσης. Αυτό προϋποθέτει την ομοφοβική αντίληψη ότι η γκέι ταυτότητα ταυτίζεται/ προεξοφλεί την θηλυπρέπεια. Η τιμωρία του βιαστή είναι να του αφαιρεθεί η αρρενωπότητα και να υποβιβαστεί ο ίδιος σε μια περισσότερο υποτιμημένη ταυτότητα, αυτή του γκέι ατόμου.

Ο κυρίαρχος θα καταστεί κυριαρχούμενος. Ο θύτης, θύμα. Ο βιαστής, θα βρεθεί βιασμένος. Το κανονιστικό εκμαγείο, βέβαια, σε ένα τέτοιο σημειολογικό περιβάλλον και όχι μόνο, η ίδια η πράξη του βιασμού. Η πατριαρχική συνθήκη, διαρρηγνύοντας τον ιστορικό χρονικό ορίζοντα, σε όλο του το εύρος, εν είδει πρωτόζωης αμοιβάδας ( και αυτή είναι και μία απάντηση στο γιατί αποτελεί και μία αυτόνομη συνθήκη, πέρα από τα στενά όρια της καπιταλιστικής σχέσης), αναπαράγει μέσο της «τελετουργίας» του βιασμού, σαν τιμωρητική και κατ’ επέκταση κανονιστική πρόταση και εκδοχή, την ίδια την πράξη του βιασμού, και την κουλτούρα αυτού. Ένας φοίνικας που αναγεννιέται από την τέφρα του.

Γνωρίζουμε πως για πολλές/-ούς, μέσα στους πολλούς επίσης χρόνους, όλα τα παραπάνω, αποτελούν μία υπερβολή, ίσως και μία αστοχία. Όμως το με «πόνο» ασκημένο βλέμμα σχεδόν πάντα -και λέγοντας σχεδόν πάντα επιλέγουμε να δώσουμε χώρο, ορατότητα και διάσταση στην ανθρώπινη συνθήκη, της οποίας η ηρωικότητα δεν είναι πεπρωμένο, ούτε καν κατάκτηση, αλλά υποδηλώνει την τραγική πλευρά των εν γένει, όπως συνηθίσαμε να λέμε «ανθρωπίνων»- αρνείται να συστοιχηθεί. Ας αρχίσει λοιπόν, για άλλη μια φορά, η Ιστορία…

ΥΓ. Επιλέξαμε να μην γίνει αναπαραγωγή  της εικόνας του συνθήματος, που αποτέλεσε αφορμή για τη δημιουργία του κειμένου, αναγνωρίζοντας ότι η εικόνα αυτή μπορεί να αναπαραχθεί αυτόνομα, εκτός του πλαισίου της παρούσας ανάλυσης  και να λειτουργήσει κακοποιητικά.

Ξάνθη, 18/02/2017

ΣYNEΛEYΣH ENANTIA ΣTHN KOYΛTOYPA TOY BIAΣMOY KAI THN EMΦYΛH BIA

Κείμενο για τη Φεμινιστική Πορεία Ενάντια στην Κουλτούρα του Βιασμού, Σάββατο 12/11 Αθήνα

“Πόσο χρονών είστε; Πόσα κιλά; Τι είχατε φάει εκείνη τη μέρα; Έστω, τι είχατε φάει για βραδινό. Ποιος είχε φτιάξει το βραδινό; Είχατε πιει κάτι με το φαΐ; Όχι; Ούτε νερό δηλαδή; Τι ώρα ήπιατε ποτό; Πόσο ήπιατε; Από τι συσκευασία ήπιατε το ποτό σας; Ποιος σας έδωσε το ποτό; Συνήθως πόσο πίνετε; Ποιος σας πήγε μέχρι το πάρτυ; Τι ώρα; Ναι, αλλά που ακριβώς. Τι φορούσατε; Στο πάρτυ, για ποιο λόγο πήγατε; Τι κάνετε όταν φτάσατε εκεί; Eίστε σίγουρη ότι κάνατε αυτό; Ναι, αλλά τι ώρα ήταν όταν το κάνατε. Τι σημαίνει αυτό το μήνυμα στο κινητό; Σε ποιον στείλατε το μήνυμα; Τι ώρα πήγατε να ουρήσετε; Που πήγατε; Με ποιον βγήκατε έξω για να ουρήσετε; Είχατε βάλει το κινητό σας στο αθόρυβο όταν σας κάλεσε η αδερφή σας; Θυμάστε να το βάζετε στο αθόρυβο; Αλήθεια; Γιατί στη σελίδα 53 θα ήθελα να υποδείξω πως λέτε ότι το κινητό ήταν ρυθμισμένο να ακούγεται όταν χτυπάει. Όταν ήσασταν στο πανεπιστήμιο πίνατε αλκοόλ; Θα μπορούσαμε να πούμε ότι ήσασταν party animal; Πόσες φορές χάσατε τις αισθήσεις σας; Πηγαίνατε στα πάρτυ των συλλόγων του πανεπιστημίου; Βλέπατε σοβαρά τη σχέση με τον φίλο σας; Ήσασταν σεξουαλικά ενεργή μαζί του; Πότε αρχίσατε να βγαίνετε; Θα απατούσατε ποτέ; Έχετε απατήσει ποτέ στο παρελθόν; Τι εννοούσατε όταν είπατε ότι θέλατε να τον επιβραβεύσετε; Θυμάστε τι ώρα ξυπνήσατε [εκείνη τη μέρα]; Φορούσατε παλτό; Τι χρώμα ήταν το παλτό σας; Θυμάστε τίποτα άλλο από εκείνη τη βραδιά; Όχι; Λοιπόν, δεν πειράζει, θα αφήσουμε τον Brock να μας συμπληρώσει τα κενά.”

(ερωτήσεις που τέθηκαν, κατά τη διάρκεια της δίκης, από τον συνήγορο υπεράσπισης του Brock Turner στη γυναίκα που βίασε ο πελάτης του στις 17/01/2016. Απόσπασμα από το γράμμα που διάβασε η ίδια απευθυνόμενη στον βιαστή της, λίγο πριν την ανακοίνωση της απόφασης του δικαστηρίου και την καταδίκη του βιαστή σε έξι μήνες φυλάκιση. Αφέθηκε ελεύθερος μετά από τρεις μήνες, λόγω καλής διαγωγής)

 

Κουλτούρα του βιασμού είναι στο δικαστήριο να απαγορεύεται η χρήση της λέξης βιασμός.
Κουλτούρα του βιασμού είναι ο διαχωρισμός και η ιεράρχησή του σε απόπειρα, σεξουαλική κακοποίηση, ασέλγεια, εξωγαμιαία μη συναινετική συνουσία κ.ο.κ.
Κουλτούρα του βιασμού είναι η αντίληψη ότι ο βιασμός υπάρχει μόνο αν υπάρξει διείσδυση, η οποία με τη σειρά της αναγνωρίζεται σαν τέτοια, στο βαθμό που μπορεί να αποδειχθεί.
Κουλτούρα του βιασμού είναι τα διαφορετικά επίπεδα αντίδρασης που αντιστοιχούν στα υποκείμενα, με βάση το σύνολο των αντιλήψεων που τα απαξιώνουν και τα καθιστούν ευάλωτα σε κάθε μορφή σεξουαλικοποιημένης βίας.
Κουλτούρα του βιασμού είναι να θεωρείται ότι δεν μπορούν να βιαστούν οι εργάτριες του σεξ, ότι ο σύζυγος δεν μπορεί να βιάσει.
Κουλτούρα του βιασμού είναι να υποστηρίζεις ότι γκέι, μπάι, λεσβίες, τρανς «προκαλούν» τον βιασμό τους.
Κουλτούρα του βιασμού είναι να υποκρίνεσαι ότι δεν καταλαβαίνεις τη διαφορά ανάμεσα στη συναίνεση και την επιβολή ή όταν υπάρξει συναίνεση στο σεξ να θεωρείς οτι αυτή δεν μπορεί να αναιρεθεί.
Κουλτούρα του βιασμού είναι να σχετικοποιούνται και να αμφισβητούνται τα βιώματα και οι μαρτυρίες των υποκειμένων που έχουν βιαστεί, τα οποία συνήθως μέχρι τη στιγμή της δίκης μέσα από μια διαδικασία συνεχούς συκοφάντησης και αποδόμησης, καθίστανται «αφερέγγυα» και «αναξιόπιστα».
Κουλτούρα του βιασμού είναι όταν τα μίντια φετιχοποιούν το σώμα που έχει βιαστεί, χτίζοντας συγχρόνως ένα φαντασιακό και υπερ-προβάλλοντας το.
Κουλτούρα του βιασμού είναι 10χρονα παιδιά να γνωρίζουν τι είναι βιασμός, αναπαράγοντάς το σαν μέσο επιβολής.
Κουλτούρα του βιασμού είναι ο βιασμός να αποτελεί συστατικό στοιχείο ψυχαγωγίας με μεγάλη δημοφιλία σε ταινίες, βιβλία, video-games, κόμιξ.
Κουλτούρα του βιασμού είναι τηλεοπτικές εκπομπές και ταινίες, που ρητά ή υπόρρητα δικαιολογούν το βιασμό.
Κουλτούρα του βιασμού είναι τα ανέκδοτα για το βιασμό, καθώς και τα μισογυνικά, σεξιστικά, φαλλοκρατικά αστεία, τα οποία είναι διάχυτα παντού: τυπωμένα σε μπλουζάκια, στο ίντερνετ, σε ταινίες, σε εκπομπές, σε συζητήσεις των ανθρώπων στο δρόμο.
Κουλτούρα του βιασμού είναι ο χαρακτηρισμός υποκειμένων που αντιστέκονται στη κουλτούρα του βιασμού και την πατριαρχία, ως υπερευαίσθητα και μοιρολατρικά ή αλλιώς «αυτο-θυματοποιούμενα» υποκείμενα.
Στην κουλτούρα του βιασμού το άτομο που βιάζεται κατηγορείται για το βιασμό του. Κάθε έμφυλο υποκείμενο καλείται να συμμορφωθεί στους, συχνά αντικρουόμενους μεταξύ τους, πατριαρχικούς κανόνες συμπεριφοράς και έκφρασης της ατομικότητας του. Το τι ρούχα φοράς, που και με ποιους περπατάς στο δρόμο, αν μιλάς με αγνώστους, αν τόλμησες να διασκεδάσεις χωρίς να σκεφτείς το ενδεχόμενο μιας επικείμενης επίθεσης ενάντια στην ίδια σου τη σωματική ακεραιότητα, αποτελούν αιτιάσεις που στη συλλογική εννοιολόγηση του βιασμού σε καθιστούν υπεύθυνη/-ο για τις πράξεις του βιαστή σου.
Η κουλτούρα του βιασμού αποτελεί μια διιστορική συνθήκη. Μέχρι σήμερα εξακολουθεί να αποτελεί δομικό συστατικό του κοινωνικού πλαισίου που ζούμε και διαφαίνεται σε άπειρα κομμάτια αφηγήσεων γύρω μας. Αφορά νοοτροπίες, στάσεις, πεποιθήσεις, προνόμια και «κανονικότητες» στα οποία εγκαλούμαστε καθημερινά να υπακούσουμε.
Η αναγνώριση των δικών μας προνομίων, όσο συμπαγή μπορεί να είναι αυτά τα προνόμια, και όσο μπορούν να επιμεριστούν στα όρια μιας συλλογικότητας που διατρέχει τον ορίζοντα των έμφυλων ανταγωνισμών, δεν μας καθιστά συνεπαγωγικά εκτός αυτής της νομής. Ούτε παραγνωρίζει την άνιση πάντα πρόσβαση καθεμίας ή καθενός μας σε αυτή. Η διαπίστωση αυτή, ωστόσο, αποτελεί τη βασική προϋπόθεση, το εναρκτήριο λάκτισμα, κάθε απόπειρας προς ένα κόσμο πέρα από τις τροπικότητες του φαντασιακού της πατριαρχίας.

ΚΕΙΜΕΝΟ-ΚΑΛΕΣΜΑ ΓΙΑ ΤΗ ΦΕΜΙΝΙΣΤΙΚΗ ΠΟΡΕΙΑ
ΕΝΑΝΤΙΑ ΣΤΗΝ ΚΟΥΛΤΟΥΡΑ ΤΟΥ ΒΙΑΣΜΟΥ

ΣΑΒΒΑΤΟ 12 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ, ΘΗΣΕΙΟ- ΑΘΗΝΑ

ΣΥΝΕΛΕΥΣΗ ΕΝΑΝΤΙΑ ΣΤΗΝ ΚΟΥΛΤΟΥΡΑ ΤΟΥ ΒΙΑΣΜΟΥ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΜΦΥΛΗ ΒΙΑ

 

Αφίσες για τη Φεμινιστική Πορεία 12/11

 

Η Συνέλευση Ενάντια στην Κουλτούρα του Βιασμού και την Έμφυλη Βία σε συνεργασία με τις Drama Queers συμμετέχουν στην Φεμινιστική Πορεία, στις 12/11, στην Αθήνα. Επιθυμώντας να γίνει μια παρέμβαση και στην πόλη της Ξάνθης, δημιουργήσαμε δύο αφίσες, οι οποίες και αφισοκολλήθηκαν σε διάφορα σημεία της, αποτυπώνοντας και κάνοντας, στο μέτρο των δυνατοτήτων μας, «ορατο» το λόγο, ενάντια στις μορφές της έμφυλης βίας. Παρεμβάσεις που θα συνεχίσουν να γίνονται, ώστε να καταφέρουμε να κυκλοφορούμε και να υπάρχουμε στον δημόσιο χώρο με τον τρόπο που εμείς επιθυμούμε και όχι όπως μας επιβάλουνε.

Κείμενο και Αφίσες από τη Φεμινιστική Πορεία Ενάντια στη Κουλτούρα του Βιασμού, Σάββατο 12 Νοέμβρη στην Αθήνα

Θέλουμε να είμαστε ελεύθερες – όχι γενναίες

Ένα χρόνο πριν μαζευτήκαμε φεμινιστικές ομάδες και άτομα και οργανώσαμε μικροφωνική στο θησείο με αφορμή το βιασμό μιας γυναίκας, αντιδρώντας στη σεξιστική βία που δεχόμαστε όλες καθημερινά. Κανένας βιασμός δεν είναι μεμονωμένο περιστατικό. Σήμερα κατεβαίνουμε στο δρόμο για να φωνάξουμε πως πίσω από αυτά υπάρχει μια ολόκληρη κουλτούρα: η κουλτούρα του βιασμού.

Η κουλτούρα του βιασμού είναι απόρροια της συνολικής πατριαρχικής κουλτούρας και είναι κομμάτι της καθημερινότητάς μας. Μαθαίνουμε από μικρές να ζούμε και να επιβιώνουμε μέσα σε αυτή. Είναι σε κάθε σεξιστικό αστείο, στη tv, στη μουσική, στη νομοθεσία, στο δρόμο, στις λέξεις και στις συμπεριφορές. Ωστόσο, είναι τις περισσότερες φορές άρρητη, συγκαλυμμένη, ένα κοινό μυστικό.

Η κουλτούρα του βιασμού δεν είναι ένα θεωρητικό σχήμα. Είναι η καθημερινή βιωμένη εμπειρία μας. Θίγει όλα τα σώματα που δεν ανήκουν στις κυρίαρχες αρρενωπότητες. Στο δρόμο, έχουμε να αντιμετωπίσουμε τα ψιτ ψιτ, τα «τι…είσαι εσύ;», το κλείσιμο του ματιού, το σφύριγμα, το χούφτωμα στο λεωφορείο και ό, τι άλλο νιώθει ο καθένας ότι «δικαιούται». Στο σχολείο πρέπει να φροντίζουμε μην μας πουν «παρθένες», αλλά ούτε και «εύκολες». Στα σπίτια μας, οι σύζυγοι/γκόμενοι μπαίνουν πάντα πρώτοι πριν τις δικές μας επιθυμίες, οι θείοι ή οι οικογενειακοί «φίλοι» θα απλώσουν χέρι και κανείς δε θα το μάθει, γιατί «τα εν οίκω μη εν δήμω» και η ντροπή πρέπει να είναι πάντα δική μας. Στη δουλειά, τα αφεντικά ή ο πέφτουλας συνάδελφος, αυτός που μας υποτιμά, κάνει σεξιστικά σχόλια και εμείς πρέπει να το βουλώνουμε και να είμαστε ευγνώμονες που έχουμε δουλειά. Κρύβεται στα σεξιστικά σχόλια, στις υποδείξεις για το πώς να παρκάρουμε. Όταν εμφανίζονται αυτόκλητοι ιππότες να πουν «μην ενοχλείς την κοπέλα» – οι ίδιοι τύποι που σχολιάζουν και βαθμολογούν τα σώματά μας σαν να είμαστε αντικείμενα, ή που πιστεύουν ότι μια λεσβία θα «έστρωνε» αν είχε τον κατάλληλο σις στρεητ εραστή. Ο καθένας θεωρεί ότι έχει λόγο για τη σεξουαλικότητά μας, καθώς και δικαίωμα πάνω στο σώμα μας και τη συμπεριφορά μας – μας λένε να χαμογελάμε πιο συχνά, να μην είμαστε στριφνές, ξινές, υπερβολικές.

Η “σωστή γυναίκα” είναι ένα ακατόρθωτο ιδανικό, φτιαγμένο από αντιφάσεις και αντρικές φαντασιώσεις. Πρέπει να είναι ωραία αλλά και συνετή, περιποιημένη αλλά όχι και παστωμένη, γατούλα αλλά όχι τσούλα, έμπειρη αλλά χωρίς να έχει πάει με πολλούς κοκ. Ό, τι παρεκκλίνει από αυτά τα στερεότυπα είναι αντικείμενο χλευασμού, παραβίασης, τιμωρίας ή καθίσταται αόρατο (δεν υπάρχεις αφού δε σε κοιτάζω/ σχολιάζω/ παραβιάζω). Αλλά και ό, τι συγκλίνει στα περισσότερα αυτά τα πρότυπα δε γλιτώνει από τα παραπάνω. Αντίστοιχα, ο “σωστός άντρας”, άλλο ένα ιδανικό, σύμφωνα με την πατριαρχία πρέπει να είναι δυνατός, ενεργητικός, κυνηγός θαρραλέος, με ασυγκράτητες ορμές – που πρέπει και δικαιούται να τις εκτονώνει. Το χτίσιμο αυτής της αρρενωπότητας αρχίζει από πολύ νωρίς, με υποδείξεις και παραινέσεις ενός ολόκληρου κοινωνικού περιβάλλοντος, το οποίο φωνάζει «οι άντρες δεν κλαίνε», «δείξε ποιος είναι ο άντρας», και παράλληλα συναινεί ή κάνει τα στραβά μάτια όταν οι άντρες καταφεύγουν στην έμφυλη βία για να επιβεβαιώσουν την κυριαρχία τους. Ταυτόχρονα, η ευθύνη για ό, τι μας συμβαίνει πέφτει πάνω μας. Φταίει το προκλητικό ντύσιμο, το φλερτάρισμα, το μέρος και η ώρα που κυκλοφορούμε, ότι ήπιαμε παραπάνω, ότι θέλαμε να κάνουμε σεξ και μετά αλλάξαμε γνώμη. Αλλά ποτέ δε φταίει αυτός που απλώνει το χέρι του, που ποτέ δε ρωτάει, που…που…

Ο φόβος σχετικά με το βιασμό, πέρα από δικαιολογημένος, συνιστά λειτουργικό στοιχείο της κουλτούρας του βιασμού. Εκπαιδευόμαστε απο μικρά να φοβόμαστε την πιθανότητα του βιασμού και αυτό μας κρατά πειθαρχημένες. Ο φόβος, έχει διαδραματίσει τόσο καθοριστικό ρόλο στην κοινωνικοποίησή μας, ώστε ξέρουμε πότε να υιοθετούμε στρατηγικές προφύλαξης. Να κουμπώσουμε την ζακέτα για να μην μας προσλάβει το αντρικό ραντάρ ως «αποκαλυπτικά» ντυμένες. Να περιμένουμε να μπει στην πολυκατοικία η φίλη μας που την συνοδεύσαμε σπίτι της, ή να κρατήσουμε τον αριθμό του ταξί.

Οι βιασμοί δεν είναι μεμονωμένα γεγονότα, δε συμβαίνουν κάτω από ειδικές συνθήκες, ούτε οι βιαστές είναι ράτσα ειδική. Στο δημόσιο λόγο χαρακτηρίζονται ως «δράκοι», εμείς όμως ξέρουμε πως είναι άντρες καθημερινοί: πατεράδες, σύζυγοι, γείτονες, γκόμενοι, συμφοιτητές, καθηγητές, συμμαθητές, συνεργάτες, αφεντικά, σύντροφοι. Είναι οι άντρες της διπλανής πόρτας – όχι «τέρατα». Δεν είναι τυχαίο εξάλλου ότι στα μμε συχνά παρουσιάζονται ως ψυχικά ασθενείς, «ανώμαλοι», μετανάστες, φυλετικά και θρησκευτικά Άλλοι. Έτσι ο βιασμός γίνεται αφορμή για αναπαραγωγή ρατσιστικού λόγου και η ευθύνη ανήκει πάντα κάπου «αλλού», όχι στην μάτσο ελληνική πατριαρχική κουλτούρα.

Για να μην παραμένει η αντιμετώπιση της κουλτούρας του βιασμού μια μοναχική διαδικασία, συζητάμε μεταξύ μας για όλα αυτά, ανακαλύπτουμε πολλά κοινά σημεία, ερχόμαστε πιο κοντά, γινόμαστε πιο δυνατές. Όπως κι αν επιβιώνει το κάθε άτομο μέσα σε αυτό, είναι καλό να ξέρουμε ότι δεν χρειάζεται να είμαστε μόνες. Είμαστε εδώ η μία για την άλλη. Στηρίζουμε τις εαυτές μας, τις φίλες μας, τις μανάδες μας, τις αδερφές μας, τις γειτόνισσες μας, τις άγνωστες που συναντάμε στο δρόμο μας. Τρανς, σις(1), μετανάστριες, ντόπιες, κορίτσια, αγόρια, τσούλες, χοντρές, ξανθιές, τριχωτές,κάθε ηλικίας, έξω στο δρόμο και μέσα στο σπίτι, όλες μαζί μπορούμε να αντισταθούμε. Μαθαίνουμε να αμυνόμαστε, μαθαίνουμε να το σκάμε, μαθαίνουμε να μιλάμε μεταξύ μας με σεβασμό και ναακούμε τις άλλες. Φτιάχνουμε ομάδες για να διεκδικούμε το χώρο που χρειαζόμαστε.

Διαδηλώνουμε ενάντια στην κουλτούρα του βιασμού.

Τολμάμε να αμφισβητούμε τα έμφυλα αυτονόητα της ετεροκανονικής ματσίλας, της εθνοπατριαρχικής αηδίας. Κι έτσι, έστω και λίγο, αλαφραίνουμε τις έμφυλες αποσκευές που μας φορτώσανε: την ενοχή, τη ντροπή, το φόβο. Δεν θα σταματήσουμε αυτόν τον αγώνα μέχρι και η τελευταία από εμάς να μπορεί να κυκλοφορεί εκεί έξω, όπως η ίδια επιθυμεί. Γιατί κανένας δεν μπορεί να είναι πραγματικά ελεύθερος, μέχρι να είμαστε όλες ελεύθερες.

Αθήνα, 12/11/16

       Συντονιστικό ατόμων και ομάδων (ΛΟΑ, bra-stards, Μπεφλόνα) ενάντια στην κουλτούρα του βιασμού

1 Cis: άτομα τα οποία αναγνωρίζουν ως φύλο τους, το φύλο που τους έχει αποδοθεί κατά τη γέννησή τους ή καλύτερα, το φύλο που εκφράζουν δεν πάει κόντρα στο φύλο που πιστεύουν οι γονείς και η κοινωνία κ.ο.κ. ότι πρέπει να εκφράζουν, με βάση τα εξωτερικά χαρακτηριστικά του σώματός τους. Τα άτομα που δεν είναι cis ονομάζονται τρανς. Ο όρος χρησιμοποιείται για να αποστιγματίσει τον όρο τρανς. Όταν παραδέχομαι ότι είμαι cis, σημαίνει ότι αποδέχομαι ότι υπάρχουν και άνθρωποι που δεν είναι cis, και συνεπώς δεν αποδίδω «φυσιολογικότητα» στη δική μου κατάσταση και απαξίωση στη δική τους. Πηγή:http://tinyurl.com/zgg7y5s

 

Εκδήλωση-Συζήτηση με την Α.Κ. Κομοτηνής

Η Συνέλευση ενάντια στην κουλτούρα του βιασμού και την έμφυλη βία συμμετέχει σε εκδήλωση-συζήτηση με την Αντιεξουσιαστική Κίνηση Κομοτηνής, το Σάββατο 14 Μάη στις 19.00 στον ελεύθερο κοινωνικό χώρο Adelante στην Κομοτηνή.

Δράση με τρικάκια ενάντια στους βιασμούς

Γνωριμία με τις wild cat απο Πάτρα

 

Πανό με αφορμή τις πρόσφατες συζυγοκτονίες

Πανό που αναρτήθηκε στην Ξάνθη με αφορμή τις πρόσφατες συζυγοκτονίες της Λέλας Μαυρομάτη στην Χαλκιδική και της Ανθής Λινάρδου στην Κοζάνη που κάποιοι έσπευσαν να τις χαρακτηρίσουν «εγκλήματα πάθους».

 

Αφίσες απο πανελλαδική εβδομάδα δράσεων ενάντια στην κουλτούρα του βιασμού

Στηρίζουμε και συμμετέχουμε στην Πανελλαδική εβδομάδα δράσεων ενάντια στην κουλτούρα του βιασμού που πραγματοποιείται στην Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Μυτιλήνη, Πάτρα.

 

αυτοκόλλητα που κολλήθηκαν στην πόλη της Ξάνθης

οι κοντές φούστες δεν προκαλούν

ΟΙ ΒΙΑΣΤΕΣ ΒΙΑΖΟΥΝ

η κουλτούρα του βιασμού

καλλιεργεί και αναπαράγει την αντίληψη

ότι ο βιασμός

και οι διάφορες μορφές έμφυλης βίας

αποτελούν κοινωνικά αποδεκτές

και αναμενόμενες συμπεριφορές

—

η κουλτούρα του βιασμού υποστηρίζει

τη βία εναντίον μας και κάνει το βιασμό

να φαίνεται σα να μην τρέχει τίποτα,

μας λέει ότι είναι δική μας υπαιτιότητα

και ότι είναι στη φύση των δραστών

να βιάζουν και να κακοποιούν

ΦΤΑΙΕΙ Ο ΔΕΙΝΟΣΑΥΡΟΣ

ΚΑΙ

ΔΕΝ ΦΤΑΙΕΙ Η ΠΑΤΡΙΑΡΧΙΑ;;;

απο τις πρώτες ανθρώπινες κοινωνίες

η ΠΑΤΡΙΑΡΧΙΑ

υποτιμά, ασκώντας βία στα σώματα

που δεν υπακούουν στην αρρενωπότητα

η κοινωνία δικαιολογεί τα υποκείμενα

που χτυπούν, βιάζουν, δολοφονούν

μεταθέτοντας

ΠΑΝΤΑ

την ευθύνη ΑΛΛΟΥ